De empaat en de narcist: de cirkel doorbreken

Sommige mensen lijken narcisten in hun leven uit te nodigen. Dat is niet hun bedoeling; het gebeurt gewoon. Misschien herhalen ze de dynamiek van hun familie omdat ze zijn opgevoed door een narcistische ouder. Dat zou best kunnen. Een andere reden kan echter minder te maken hebben met opvoeding en meer met aanleg; ze kunnen een empaat zijn.

Zo’n relatie tussen een empaat en een narcist lijkt perfect te passen, en daar is een goede reden voor.

De empaat en de narcist: de gevoelige schepper ontmoet de egoïstische nemer

Empaaten, zoals ze worden genoemd:

• Zijn creatief.
• Ervaren hun emoties snel en met een hoge intensiteit voordat ze uitgeput raken. Ze voelen zich vaak vermoeid en hebben een dringende behoefte aan eenzaamheid om weer op te laden.
• Zijn afgestemd op de emoties van anderen en gaan zelfs zo ver dat ze deze emoties overnemen, wat ook hun energie kan uitputten als ze niet oppassen.
• Zijn goede luisteraars.
• Hebben meer moeite dan anderen om het dagelijks leven bij te houden en zijn daarom geneigd om een hogere macht te zoeken voor begeleiding en steun.
• Zijn makkelijker te beïnvloeden dan anderen.

De emotionele wereld van empaaten is levendig. Het zijn kunstenaars en dromers. Ze inspireren anderen met hun energie en levenslust.

Ze verlangen meer dan anderen naar liefde en verbondenheid. Door deze diepe behoefte aan emotionele voldoening zijn hun grenzen meestal zwak. Dat wil zeggen dat hun behoefte aan verbondenheid groter is dan hun behoefte om zichzelf te beschermen. Ze gedijen bij saamhorigheid en lijden als ze geïsoleerd zijn.

De emotionele knoppen van empaaten zijn ook makkelijker in te drukken dan die van niet-empaaten. Dit maakt hen uitstekend voer voor narcisten, die voortdurend op zoek zijn naar gemakkelijke toegang tot narcistische bevoorrading.

De tragedie van de narcist

In tegenstelling tot de dromerige empaat is de narcist een intrigant. Terwijl de empaat op zoek is naar verbinding, schoonheid en liefde, zoekt de narcist naar controle, superioriteit en bevestiging.

Gezien en geaccepteerd worden door degenen van wie we liefde hebben, is levensbevestigend, terwijl niet door hen gezien worden vreselijk pijnlijk en met schaamte gepaard gaat. De narcist is een product van een systeem dat hem niet zag zoals hij was. Uiteindelijk werd de pijn van het ontkennen van zijn menselijkheid te groot. De narcist verstootte zijn ware zelf - samen met zijn emoties. In plaats daarvan creëerde hij een fictie in zijn hoofd die zijn zelfrespect herstelde. Dat wil zeggen, hij werd een narcist.

Om deze Faustiaanse deal te sluiten, verkocht de narcist zijn ziel en begon hij zich van binnen dood te voelen. Alleen aandacht en energie van buitenaf konden hem weer levend laten voelen. Dit verklaart de verslaving van de narcist aan de begeerde narcistische bevoorrading.

Als mensen grenzen stellen aan een narcist, moet die narcist wel nadenken over zijn innerlijke leegte en het gevoel van schaamte omdat hij afgewezen wordt. Wanneer mensen echter hun liefde, positieve waardering en aandacht aan de narcist geven, komt de narcist tot leven. Uiteindelijk richt de narcist zich op de mensen die vrijelijk en zonder veel poespas van zichzelf geven: empaaten.

De onbegrepen empaat

Empaaten hebben bovenal behoefte aan een diepe verbinding. Ze hebben een constant verlangen om de schoonheid van het leven te ervaren en om te resoneren met andere mensen. In tegenstelling tot narcisten hebben ze het niet opgegeven om gezien te worden zoals ze werkelijk zijn.

Niet elke omgeving kan voorzien in de behoeften van empaaten. Emotioneel functioneren ze op een hoger niveau dan anderen. Deze veeleisende manier van omgaan met anderen leidt vaak tot misverstanden en, als gevolg daarvan, tot afwijzing.

Empaaten zijn door hun rijke emotionele wereld al supergevoelig voor onderbrekingen in de verbinding. In veel gezinnen, vooral conservatieve, traditionele of gewelddadige gezinnen, kan de behoefte van empaaten om creatief te zijn en diep begrepen te worden, worden genegeerd. Erger nog, empaaten kunnen worden blootgesteld aan voortdurende schaamte, wat kan leiden tot een laag zelfbeeld en een overweldigend verlangen naar liefde, zonder dat ze zich bewust zijn van het waarom.

Dan komt de narcist langs, die de empaat zijn onverdeelde aandacht schenkt. De narcist heeft geen probleem met de intensiteit van de empaat. Sterker nog, hij verwelkomt het. Hoe meer, hoe beter. Door op deze manier gezien en geaccepteerd te worden, voelt de empaat dat hij zijn soulmate heeft gevonden.

Hoe een empaat een narcist aantrekt

Er is een constante, afgestemde resonantie van een ander nodig om de honger van de empaat te stillen en zijn emotionele evenwicht te behouden. Hij kan het niet zomaar uitschakelen.

De narcist ruikt dit als een haai bloed ruikt en duikt erop. De innerlijke schoonheid en zwakke grenzen van de empaat maken hem tot een goudmijn van narcistische bevoorrading. Narcisten weten hoe ze emotionele knoppen moeten indrukken en ze weten dat empaaten niet anders kunnen dan reageren.

Bovendien kan de charme van de narcist bedwelmend en onweerstaanbaar zijn voor de empaat. De meeste mensen zijn lauw als ze iemand niet kennen, terwijl narcisten meteen heel attent kunnen zijn. Om de empaat voor zich te winnen, zal de narcist de emotionele kant van de empaat weerspiegelen en bevestigen.

De empaat zal denken dat hij de jackpot heeft gewonnen en eindelijk iemand heeft gevonden die zijn intensiteit aankan. Het is als een zwaartekracht die tegen zijn wil in werkt en zijn oordeel vertroebelt. Een empaat en een narcist vormen samen een perfecte storm.

Wanneer de drugs uitgewerkt zijn

Niemand heeft echt alle antwoorden, dus de gemiddelde persoon zal de empaat niet de diepgang en veiligheid kunnen bieden die hij wenst. Maar dan komt de narcist, met zijn sterke zelfbeeld van (vals) zelf.

Naarmate de relatie tussen de empaat en de narcist groeit, beseft de empaat langzaam hoe onderdrukkend en manipulatief de narcist is. Ondertussen verslechtert de relatie door de cyclus van idealiseren, devalueren en afdanken van de narcist. In het begin is de narcist onder de indruk van de energie en levenslust van de empaat. In tegenstelling tot de emotionele leegte van de narcist is de empaat een goddelijke supernova.

Maar alle goede drugs werken uiteindelijk niet meer.

Net als bij alle relaties van de narcist komt de onvermijdelijke verschuiving wanneer de narcist teleurgesteld raakt of zich gaat vervelen met de empaat.

De empaat, die met de narcist een glimp van de hemel heeft opgevangen, heeft moeite om de herinnering aan de idealisering los te laten. Het verlies van zijn structuur, zijn onvoorwaardelijke minnaar, zijn soulmate, is te pijnlijk om te accepteren.

Er ontstaat paniek en de empaat probeert wanhopig de onvoorwaardelijke positieve aandacht van de narcist terug te winnen, zonder te beseffen dat de deur naar vrijheid en diepgang altijd binnen handbereik is geweest.

Val, empaat, val: vrijheid van de narcist

Het wordt nu duidelijk waarom empaaten steeds weer voor narcisten vallen. Dit is echter niet het einde van het verhaal. Er is een andere manier. Het gaat er niet alleen om dat de empaat de narcist achter zich laat.

De empaat moet een sprong in het diepe wagen.

Dit vereist moed, omdat het grote vrees met zich meebrengt. Wanneer de empaat uiteindelijk besluit om te vallen, begint zijn spirituele reis. Hij gaat zijn gevoeligheid dan niet langer als een vloek zien, maar als een krachtige kracht.

De ontbrekende elementen voor de empaat waren altijd de getuige en de container. Een empaat wil echt gezien worden zoals hij is, en met veiligheid worden vastgehouden terwijl hij zijn volheid uitdrukt. De fout die hij maakte, was dat hij dit buiten zichzelf zocht via de narcist.

Spirituele leerstellingen stellen dat er in ons allemaal een innerlijke getuige zit, een waarnemer die via ons bewustzijn wordt gekanaliseerd — een hogere zelf dat in staat is om alles te zien, te valideren en te bevatten. De spirituele reis van de empaat is om dit aspect van zichzelf te zoeken en het ten volle te ontwikkelen.

Dit kan super moeilijk zijn voor iemand die gewend is aan constante innerlijke chaos. Maar uit crisis komt grote kans voort, en elke empaat moet leren hoe krachtig hij werkelijk is. Daarvoor moet hij een speciale meditatie beoefenen.

Zelfherinnering

‘Zelfherinnering’ is het proces waarbij je een bepaalde tijd stil zit, met als enige doel tijd en ruimte te creëren voor het authentieke zelf om naar voren te komen.

In feite nodig je de getuige uit om wakker te worden, terwijl je het vermogen ontwikkelt om te bevatten wat hij ziet. Het is een kwestie van afwachten, en niets anders — en de perfecte oefening voor een empaat die zijn persoonlijke macht wil vergroten.

Het doel van zelfherinnering is om zo lang mogelijk bij ‘jezelf’ te zitten. Dat is alles. Je zit daar zonder te verwachten dat er iets gebeurt (hoewel er paradoxaal genoeg uiteindelijk wel iets gebeurt).

De instructies zijn als volgt:

• Zoek een rustige kamer waar je niet wordt afgeleid.
• Ga in kleermakerszit zitten met je rug en nek rechtop. Het helpt om op een meditatiekussen of handdoek te zitten, omdat je door je bovenlichaam omhoog te brengen een goede houding kunt aanhouden en de meditatie minder pijnlijk wordt. Het belangrijkste is om zo comfortabel mogelijk te zitten en tegelijkertijd een rechte houding aan te houden.
• Zet een timer. De ideale duur is 20 minuten. Misschien moet je beginnen met een veel kortere duur en dat langzaam opbouwen.
• Laat je handen op je schoot rusten.
• Houd je ogen open tijdens het zitten. Zoek iets eenvoudigs om je op te concentreren, zoals een mandala, een plek op de vloer of een voorwerp zonder opdruk. Dit wordt je referentiepunt tijdens de meditatie, zodat je je rustig kunt concentreren zonder afgeleid te raken. Als je de behoefte voelt om je ogen te sluiten, doe dat dan, maar open ze weer als je er klaar voor bent.
• Probeer de hele tijd ontspannen en toch gefocust te blijven.

De obstakels voor zelfherinnering

Tijdens de meditatie zul je een aantal moeilijkheden tegenkomen. Helemaal stil en stil zitten is iets wat je hoofd niet zo leuk vindt, en het zal in opstand komen. Wees voorbereid op onophoudelijke gedachten, ongemak, twijfels en ongeduld. Als je het echter volhoudt, zul je beloond worden.

Het is een evenwichtsoefening, waarbij te veel focus te veel ego met zich meebrengt, wat de weg naar het authentieke zelf blokkeert. Te weinig focus zorgt ervoor dat je onbewust wordt, wat betekent dat het zelf je zal overweldigen.

Zelfherinnering heeft één doel: een ruimte openen waar je Ware Zelf naar voren kan komen en waar je het kan ontmoeten. Je gaat de oefening echter zonder doel benaderen. Zodra je er een doel aan gaat gehecht zijn, ga je je geest activeren en houd je de weg naar je ware zelf gesloten.

Deze oefening gaat over het overstijgen van de geest en het ontdekken van een ander rijk in jezelf. Je wilt zo open en ontspannen mogelijk zijn. Wees gerust, het proces zal zich vanzelf ontvouwen; je hoeft eigenlijk niets te ‘doen’, behalve gefocust blijven.

Je zit gewoon en wacht. Je moet alert zijn, maar ook uitgerust. Het is een paradoxale toestand, maar het zal met elke zitting meer zin krijgen.

Toestemming om te zijn en te creëren

Als de empaat regelmatig zelfherinnering beoefent, zal zijn relatie met anderen, met narcisten en met zichzelf veranderen. Hij maakt niet alleen zijn ware zelf wakker, maar ook zijn hogere zelf, dat alles ziet en liefde heeft.

De empaat ontwikkelt in zichzelf wat hij in anderen zocht. Na verloop van tijd wordt hij rustiger, zelfverzekerder en onafhankelijker, en zal zijn neiging om narcisten aan te trekken verdwijnen.

Terwijl ze spiritualiteit en persoonlijke macht omarmen, kan de empaat ook een leven in de kunst nastreven. Het overweldigende verlangen van de empaat is niet alleen naar liefde, maar ook naar de expressie en het nastreven van schoonheid. Hij moet een deel van zichzelf aan het abstracte rijk geven en analytische taken zoveel mogelijk beperken. Hij zal het vaak voorkomende sociale stigma rond het kunstenaarschap moeten overwinnen en zijn ware aard moeten omarmen.

Het maken van kunst zal een lange weg helpen om deze dorst te lessen die nooit lijkt te eindigen. De empaat hoeft niet ver te zoeken om te zien wat voor soort kunst hij kan maken; hij voelt dat vaak al vanaf jonge leeftijd. Hij heeft alleen toestemming nodig om zijn kunst na te streven, en die kan alleen van binnenuit komen.

De volgende stap is het vinden van consistente, liefdevolle mensen die de empaat de resonantie bieden die hij nodig heeft; mensen die net zo diep kunnen voelen als de empaat en die zich kunnen inleven in wat de empaat voelt.

Stijve structuren werken gewoonweg niet. De empaat heeft ruimte nodig waar hij kan ronddwalen, zich kan uiten en zich geaccepteerd voelt.

De empaat heeft ook een omgeving nodig die niet te opdringerig of manipulatief is. Hij heeft mensen nodig die zijn grenzen respecteren en hem in staat stellen op een hoog emotioneel niveau te functioneren. Ten slotte heeft de empaat mensen nodig die hem de tijd geven om zich terug te trekken en weer op te laden wanneer hij te veel energie heeft gegeven.

Stevige, ruime structuren

Door hun relatie met de narcist op te geven, staat de empaat voor de uitdaging om verantwoordelijkheid voor zichzelf te nemen.

Een traditionele carrière is misschien geen optie, en het kan ook nodig zijn om sommige mensen achter te laten die de hoge frequentie van de empaat niet kunnen verdragen. De empaat heeft een ingewikkelde reeks eisen, dus vaak zal hij creatief en onconventioneel moeten zijn om aan zijn behoeften te voldoen. De empaat zal moeten leren om de emotionele onrust in zichzelf te omarmen en vaardig te worden in het omgaan met zijn complexiteit, terwijl hij zijn emotionele dorst lest.

De combinatie van narcist en empaat is de makkelijke uitweg. In feite heeft de empaat twee keuzes: zijn deur open laten staan en narcistische dieven toestaan zijn rijkdommen te plunderen, of het heft in eigen handen nemen, de schaamte van verwachtingen achter zich laten en zijn ware aard omarmen. Helder schijnen is waarvoor hij geboren is.