Waarom de ogen van een narcist en psychopaat er dood uitzien

Wat ogen een gevoel van emotie, warmte en leven geeft, is het ware zelf. Ogen die levendig lijken, hebben ‘ziel’. In zulke gevallen is iemand in balans met zichzelf en in harmonie met zijn emotionele stroom. Narcisten en psychopaten zijn vervreemd van dit deel van zichzelf, dus proberen ze in plaats daarvan de uitdrukking van hun ziel na te bootsen.

Bijna iedereen voelt de onechtheid achter de zwakke pogingen van narcisten en psychopaten om menselijkheid te tonen. Dit wordt de ‘uncanny valley’ genoemd. Narcisten en psychopaten krijgen meestal het voordeel van de twijfel, omdat het idee dat iemand geen verbinding heeft met zijn ziel, dat hij in feite meer robot dan mens is als het gaat om zielsverbinding, te beangstigend is om toe te geven.

Wanneer de ogen sterven

‘Dode ogen’ is een dissociatieve staat, waarin iemand zich dissociëert van zijn ware zelf en zijn aandacht richt op zijn omgeving, een interessant persoon of iemand die een potentieel gevaar vormt. Dit zorgt ervoor dat je bewustzijn zich niet meer op je lichaam richt, maar op je hoofd, of beter gezegd, je derde oog.

Dit heeft de volgende effecten:

• Emoties worden niet meer gevoeld, waardoor elk gevoel van kwetsbaarheid verdwijnt.
• Er ontstaat een soort vogelperspectief, waarbij iemand het gevoel heeft dat hij vanuit een veilige plek naar de wereld/persoon kijkt.
• Er ontstaat een soort dominantie, waardoor anderen zich blootgesteld en kwetsbaar voelen en zich moeten verdedigen.

Je ziet dit bij iemand die eerst gewoon met de ander bezig is, totdat hij zich getriggerd voelt, waarna hij zijn emoties afsluit en zijn ogen ‘dood’ worden.

Dezelfde dynamiek, veel redenen

Dode ogen zijn een beschermingsmechanisme voor mensen met trauma’s en zijn niet exclusief voor narcisten en psychopaten. Ze kunnen defensief worden gebruikt wanneer iemand zich overweldigd voelt, of op een aanvallende manier wanneer iemand nieuwsgierig is naar of opgewonden raakt door een ander.

Hier komen we bij psychopathie. Het is duidelijk dat narcisten en psychopaten niet kwetsbaar willen zijn, terwijl ze wel willen dat anderen kwetsbaar zijn, zodat ze hun zin kunnen krijgen of narcistische bevoorrading kunnen krijgen. Het gaat niet zozeer om de dynamiek zelf, maar om de intentie erachter.

Schizoïden activeren dit mechanisme ook, evenals mensen met een vermijdende persoonlijkheid. Maar houd in gedachten dat de persoon mogelijk diep getraumatiseerd is en zijn emoties dissociëert om zich tijdelijk veilig en beschermd te voelen.