Wat maakt een narcist onweerstaanbaar?

Voordat je verstrikt raakte in de dystopie van een narcist, zag je hem of haar en vond je hem of haar onweerstaanbaar. Ik denk echter dat het niet de fysieke aantrekkingskracht van de narcist was die je aantrok, maar dat de aantrekkingskracht oedipaal was.

De meeste doelpersonen van narcisten hebben ouders die kenmerken van een cluster B-persoonlijkheidsstoornis vertonen. De ouder kan een schoolvoorbeeld van een narcist zijn, of een schoolvoorbeeld van borderline met uitgesproken grootsheid, of borderline met een narcistische inslag. In sommige gevallen kan de ouder kwaadaardig en psychopaat zijn. De ouder zal op zijn minst codependent en controlerende eigenschappen vertonen.

In al deze gevallen heeft de ouder een bepaald gedrag, vooral in het bijzijn van zijn kinderen. Hij kan rigide, beheerst en onbewogen overkomen, net als elke narcist. Zijn houding, zijn lichaamsbewegingen, zelfs zijn energieke aanwezigheid kunnen een bepaald karakter hebben.

Er kunnen ook fysieke kenmerken zijn, zoals een baard, een bepaald lichaamstype of een bepaald uiterlijk. Het kan een bepaalde grijns zijn, of juist een gebrek aan expressie.

Achter het uiterlijk en het gedrag schuilt de kern van elke narcist: leegte. Elke narcist maakt van zijn persona een soort ‘pauw’ om zijn innerlijke leegte te verbergen. Een openlijke narcist is meestal energiek en luidruchtig, een verborgen narcist is meer ‘verlegen’ en mysterieus. Anderen lijken bescheiden en vriendelijk.

Hoewel geen twee mensen hetzelfde zijn, lijken sommigen meer op elkaar dan anderen. Wanneer de ‘pauw’-persona van een bepaalde narcist voldoende overeenkomt met die van iemands ouder, wordt het oudercomplex van die persoon geactiveerd, waardoor hij zich onweerstaanbaar aangetrokken voelt tot de narcist. Dit kan nog sterker worden als de narcist een vergelijkbare stemgeluid heeft als de ouder.

Tijdens dit proces resoneert er iets diep in het innerlijke kind van de doelpersoon. Ze worden onderdanig, beïnvloedbaar en vatbaar voor manipulatie – net als een kind. Dit gebeurt natuurlijk onbewust en de doelpersoon denkt dat het om fysieke aantrekkingskracht gaat.

In werkelijkheid wordt de doelpersoon teruggevoerd naar zijn of haar kindertijd. Ze zien een kopie van hun narcistische ouder voor zich en voelen een opening om de problematische relatie helemaal opnieuw op te bouwen, maar dan met de kans dat het deze keer wel lukt.

Tenminste, dat denken ze.