Door hun persoonlijkheid en hoe ze met anderen omgaan, voelt praten met een narcist vaak als een lastige klus, of zelfs gewoon onmogelijk.
In een persoonlijke relatie heeft goede communicatie de volgende dingen nodig:
- Openhartigheid: Als je met iemand praat, moet je hun emoties in je hart sluiten, je inleven en echt luisteren naar wat ze zeggen.
- Gedeelde menselijkheid: Door empathie te tonen en de ander de ruimte te geven om zich oprecht uit te drukken, vind je mogelijkheden om te delen in hun menselijkheid. Goede communicatie gaat gepaard met diepe aandacht en emotionele afstemming. Soms betekent dit gewoon even met de zware emoties van de ander zitten. Andere keren betekent het genieten van de ervaring van de ander en blij zijn voor hem of haar zonder bevestiging nodig te hebben.
- Wederkerigheid: Niemand domineert het gesprek. Iedereen krijgt de emotionele ruimte en aandacht om te delen, maar heeft ook de emotionele intelligentie om te weten wanneer hij moet stoppen en de ander uitnodigen om bij te dragen. Uiteindelijk levert dit veel meer op dan alleen een evenwichtige verdeling van het woord. Door de ander te laten bijdragen, wordt je perspectief verrijkt, wat nieuwe inzichten en ideeën opwekt, die vervolgens weer worden doorgegeven aan de ander wanneer die aan de beurt is. Deze vorm van synergie zorgt voor een opwaartse spiraal, waardoor een rijke uitwisseling ontstaat die ieders manier van denken ontwikkelt, hun perspectief verbreedt en hun ziel verrijkt.
- Duidelijkheid van intentie: Gezonde communicatie komt zonder verborgen agenda’s. Er is geen subtekst. Beide partijen zijn duidelijk over waarom ze communiceren. Bovenal moet de communicatie beide partijen dienen, niet slechts één. De communicatie kan bijvoorbeeld gaan over het oplossen van een conflict, het bediscussiëren of onderzoeken van een filosofisch idee, het verdiepen van de band of gewoon het doorbrengen van tijd. Ongeacht de intentie zijn duidelijkheid en integriteit essentieel.
Laten we nu eens kijken naar deze vier elementen bij het communiceren met een narcist:
- Openhartigheid: Het hart van een narcist is gesloten. Wanneer je probeert om een emotionele ervaring aan hen over te brengen, wordt die geslotenheid ondraaglijk. De ziel van de narcist is verzadigd met trauma’s, en hoe meer emotionele resonantie je van hen vraagt, hoe meer ongemak ze ervaren. De narcist reageert meestal door je te onderbreken en de aandacht snel weer op zichzelf te richten. Anders wijst hij of zij je woorden af, belachelijk of bagatelliseert ze, met als doel de emotionele diepgang van je communicatie te saboteren en kort te sluiten.
- Gedeelde menselijkheid: Menselijkheid bedreigt het ego van de narcist, omdat het hem dwingt om zich te verdiepen in zijn lichaam en ziel, waar zijn trauma’s liggen. De narcist zoekt wel degelijk naar overeenkomsten tussen jullie beiden, maar dit is voor hem slechts een startpunt om de focus van het gesprek weer op zichzelf te richten. Als je bijvoorbeeld zegt dat je een moeilijke dag op je werk hebt gehad, zal de narcist, in plaats van zich in te leven in je emoties en je de ruimte te geven, misschien knikken en abrupt verklaren dat het voor hem ook een vreselijke week is geweest, en dan verder praten, waardoor je in de lucht blijft hangen en je uitdrukking geblokkeerd raakt terwijl je overspoeld wordt door schaamte.
- Wederkerigheid: Een gesprek met een narcist is altijd onevenwichtig. Een narcist zal meestal openhartigheid vermijden door je in een monoloog te betrekken. Hij of zij kan je ook bestoken met een spervuur van woorden, waardoor je gedwongen wordt aandachtig te luisteren terwijl je probeert iets in te brengen. Als je erin slaagt om het woord terug te krijgen, zal de narcist goed luisteren, maar alleen om een opening te vinden om de controle weer over te nemen.
- Duidelijkheid van intentie: De standaardintentie van een narcist is om narcistische bevoorrading te krijgen. Hij zal je intentie om ideeën uit te wisselen, de band te verdiepen of conflicten op te lossen, in overweging nemen, maar dit is puur theater. De narcist wil je alleen maar verleiden om hem of haar bewondering en emotionele energie te geven, zonder dat hij of zij daar veel voor terug hoeft te geven. Deze mismatch in intentie maakt communicatie met een narcist frustrerend en ‘vreemd’. Vaak loop je weg van een gesprek met een narcist met een ongemakkelijk gevoel van verdriet en verraad. Van gebruikt te zijn.
Bovendien kan de narcist zelf ook emotioneel in de war zijn. Misschien heeft iets of iemand hem getriggerd, heeft hij een slechte dag of voelt hij zich beledigd door iets wat jij hebt gedaan. In dat geval kan de bedoeling achter zijn communicatie zijn om je te straffen, of om stiekem zijn negatieve emoties op jou af te reageren. In dat geval zal hij subtekst gebruiken om zijn doel te bereiken.
Het valse zelf van de narcist is de poortwachter van hun lege ziel en bepaalt wat er binnenkomt en wat niet. Gekweld door onderdrukte trauma’s uit hun kindertijd, is de narcist altijd op hun hoede en speurt hij of zij naar elk teken dat jij authentieke gevoelens bij hen opwekt, waardoor ze hun kwetsbaarheid zouden kunnen blootgeven.
In plaats daarvan analyseert en categoriseert de narcist alle communicatie om ervoor te zorgen dat deze gezuiverd en beperkt blijft, terwijl hij aanknopingspunten creëert om de interactie te kapen, voordat hij zijn woorden als wapen gebruikt om narcistische bevoorrading van je af te snoepen.